ΣΥΝΑΞΑΡΙ Αγίου Κωνσταντίνου Υδραίου

            

Αναστασίας Ζέππου, θεολόγου

       Κάθε χρόνο στις 14 Νοεμβρίου γιορτάζουμε τον Νεομάρτυρα Άγιο Κωνσταντίνο . Ο Κωνσταντίνος γεννήθηκε περίπου κατά τη δεκαετία 1770 με 1780 στη συνοικία Κιάφα της Ύδρας από ευσεβείς γονείς τον Μιχαλάκη και τη Μαρίνα. Μεγάλωσε και ανατράφηκε στα άγονα και κακοτράχαλα βράχια του νησιού του την Ύδρα δηλαδή. Φτωχά τα μέρη τους.

            Αποχαιρετά, λοιπόν, την Ύδρα του, τη μάνα του η οποία του φοράει για φυλαχτό στο στήθος του έναν σταυρό και φεύγει ο Κωνσταντίνος για τη Ρόδο να πιάσει δουλειά. Είναι τα ξαδέλφια του εκεί που θα τον βοηθήσουν να βρει εργασία.

            Νέος, καλωσυνάτος και συμπαθέστατος ο Κωνσταντίνος εντυπωσιάζεται από τη Ρὀδο. Εδώ ο τόπος είναι εύφορος και πλούσιος με μεγάλα δάση και ψηλά κάστρα, με εκκλησίες, τζαμιά και συναγωγές. Έχει χριστιανούς, εβραίους και μουσουλμάνους. Στην αρχή δουλεύει στους ταρσανάδες  κοντά στα ξαδέλφια του. Αναγκάζεται, ωστόσο να φύγει και βρίσκει εργασία σε ένα μπακάλικο ενός Ροδίτη. Γνωρίζει πολύ κόσμο: Τούρκους, Εβραίους, Ρόδιους, Αφρικανούς. Όλοι τον συμπαθούν και τον αγαπούν. Το νέο αφεντικό του στο μπακάλικο τον συμπαθεί πολύ. Ο Κωνσταντίνος φιλότιμος, πρόθυμος, εργατικός και τίμιος στο αφεντικό του, δεν είναι αχάριστος. Ανταποδίδει τη φιλοξενία του βοηθώντας τον στο σπίτι του. Ἐνας φίλος του Αγαρηνός τού προξενεύει την αδελφή του για γυναίκα του. Όμως το αφεντικό θεωρεί το προξενιό προσβολή και προδοσία και διώχνει τον Κωνσταντίνο από το μαγαζί του.

Φτωχός, πεινασμένος και έρημος περνοδιαβαίνει τα στενοδρόμια της Ρὀδου.

            Τότε ένας γνωστός του πάλι Τούρκος μεσολαβεί και τού προτείνει να δουλέψει στο Σαράϊ του Χασάν Πασά. Τρελλαίνεται από τα πλούτη και τη χλιδή που έχει το παλάτι του Πασά. Και εδώ όλοι τον συμπαθούν, τον επαινούν και τον αγαπούν. Ο Πασάς καλοπιάνει τον Κωνσταντίνο, επειδή είναι από την Ύδρα, καθώς ήθελε να τα έχει καλά με τον αντιναύαρχο του στόλου του Αιγαίου που ήταν κι αυτός από Ύδρα. Ο πασάς αναθέτει στον Κωνσταντίνο να περιποιείται το άλογο του την Εσταφέτ. Σε λίγο ο Κωνσταντίνος εξασφαλίζει την αμέριστη συμπάθεια του Πασά, γιατί, χάρη στην Εσταφέτ, ο Κωνσταντίνος κατορθώνει να κερδίσει στο «τζιρίτι», δηλαδή σε αγώνες σκοποβολής και να χαρίσει τη νίκη στον Πασά. Στο Σαράϊ στήνεται μεγάλη γιορτή, πανηγύρι σωστό. Ο Χασάν – Πασάς δεν αφήνει την ευκαιρία να πάει χαμένη. Πλησιάζει με γλυκόλογα τον Κωνσταντίνο και με μαεστρία κατορθώνει να τον πείσει να αλλάξει την πίστη του. Ο Κωνσταντίνος δέχεται και σε λίγο μετονομάζεται σε Χασάν, ενώ δέχεται επίσης να του κάνουν και περιτομή. Ζαλισμένος από τη νίκη του, από τη χαρά και τα γλέντια, πέφτει σε λήθαργο. Όταν, όμως, ξυπνά, συνέρχεται και αναζητά το φυλαχτό που του είχε φορέσει η μάνα του. Με κόπο το αναζητεί και το βρίσκει στα σκουπίδια. Καταλαβαίνει σε ποιο λάθος έπεσε. Οι τύψεις τον βασανίζουν. Επί μέρες τριγυρνά σκεφτικός, λιγομίλητος, σκυθρωπός. Ο Πασάς του δίνει την άδεια να πάει να δει τη μάνα του στην Ύδρα.

            Όμως εκεί τον περιμένει και άλλη μεγάλη έκπληξη. Τα νέα τον έχουν προλάβει. Μόλις πατά το πόδι του στο λιμάνι τής Ύδρας, όλοι τον αποστρέφονται, κανείς δεν του μιλά, στο πέρασμά του τα παντζούρια και οι πόρτες σφαλίζουν. Όταν φτάνει πλέον στο πατρικό του σπίτι, η μάνα του δεν τον αποδέχεται, δεν του ανοίγει την πόρτα. Ύστερα και από αυτό ξαναπαίρνει το καράβι για τη Ρὀδο, έχονας πάρει μια μεγάλη απόφαση.

            Τρέχει στο δάσος, στο Ροδίνι, κι εκεί συναντά έναν γέροντα, στον οποίο εξομολογείται. Του διηγείται τα πάθη του και τού ανακοινώνει την απόφασή του να μαρτυρήσει. Ο γέροντας τον αποτρέπει  λέγοντας του ότι είναι νέος και ότι δεν θα αντέξει τους πόνους του μαρτυρίου. Τον προτρέπει να φύγει, να ταξιδέψει μακριά. Ο Κωνσταντίνος ακολουθεί την προτροπή του γέροντα και ταξιδεύει στην Κριμαία στον Μακρινό Πόντο. Εκεί εργάζεται, μελετά εκκλησιαστικά βιβλία και συνεχώς προσεύχεται. Η φλόγα της μετάνοιας φουντώνει στα στήθη του, και η ιδέα του μαρτυρίου σιγοκαίει στο μυαλό του. Έρχεται στην Κωνσταντινούπολη, γίνεται δεκτός από τον Πατριάρχη Γρηγόριο τον Ε΄ από τον οποίο παίρνει  την ευλογία και μία συστατική επιστολή να επισκεφθεί την Ιερά Μονή Ιβήρων στο Άγιον Όρος. Αρκετούς μήνες μένει στο Άγιον Ὀρος προσευχόμενος. Οι συνομιλίες και η συναναστροφή του με τους Πατέρες της Μονής τον ενισχύουν   στην πίστη. Ο Ἀγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης και οι άλλοι Αγιορείτες Μοναχοί τού λένε χαρακτηριστικά: «Μείνε στο Μοναστήρι με μετάνοια και προσευχή και έχεις τη δυνατότητα να γίνεις άγιος. Μην υποβληθείς στην αγριότητα τής μαρτυρικής σφαγής.» Αυτός όμως επίμονα τούς απαντά: «Αισθάνομαι την ανάγκη ενώπιον εκείνων, οι οποίοι μέ άκουσαν να αρνούμαι και να προδίδω τον Ιησού Χριστό μου, γι` αυτό πρέπει να μαρτυρήσω την αλήθεια». Δεν μπορούσαν να τον πείσουν να μείνει στον Άγιον Όρος. Κλαίγοντας τον ασπάζονταν και τον ξεπροβόδισαν. Πήρε την ευχή τους και την ευχή της αγαπημένης του Παναγίας της Πορταΐτισσας. Ταξιδεύει πλέον στη Ρὀδο αποφασισμένος να ομολογήσει  τον Ιησού, που πρόδωσε, ενώπιον του Πασά.

           

Ντυμένος με το καλογερικό ράσο παρουσιάζεται μπροστά στον Χασάν – Πασά, ο οποίος στην αρχή δεν τον αναγνωρίζει. Τού ομολογεί ποιός είναι και ζητά ο Κωνσταντίνος από τον Πασά να βαπτισθεί κι εκείνος και να πιστέψει στον Ιησού Χριστό. Ο πασάς εξοργίζεται και μάταια  προσπαθεί να τον μετατρέψει. Ο Κωνσταντίνος φυλακίζεται στα υγρά μπουντρούμια. Προσπαθεί ξανά και ξανά ο Πασάς να τον καλοπιάσει. Τού υπόσχεται δώρα, καλύτερη ζωή, ανέσεις, τιμές, μεγαλεία. Ο Κωνσταντίνος, όμως, ολοένα αντιστέκεται και ομολογεί με παρρησία τον Θεό του. Περνάει μαρτύρια και βασανιστήρια φρικτά. Ο Πασάς αποκάμνει. Οι μέρες του Κωνσταντίνου λιγοστεύουν. Στη φυλακή δέχεται κρυφά να μεταλάβει τη Θεία Κοινωνία. Τώρα πλέον είναι έτοιμος για ακόμη πιο φρικτά βασανιστήρα. Τις ώρες της προσευχής του φωτίζεται η καρδιά του από ένα όραμα μέσα του, όπου του αποκαλύπτεται το θέλημα του Θεού και το τέλος των βασάνων του. Σε λίγες μέρες το ξημέρωμα τις 14 Νοεμβρίου του έτους 1800, ο Κωνσταντίνος ο Υδραίος αποκεφαλίζεται. Η γη της Ρόδου δέχεται στοργικά το τίμιο σώμα του, το οποίο θαυματουργεί και σκορπά πλούσια τη χάρη και την ευλογία στους πιστούς.

            Ύστερα από καιρό η μητέρα του Κωνσταντίνου, η Μαρίνα έρχεται στη Ρὀδο, παραλαμβάνει το σώμα του Νεομάρτυρα, του γιού της δηλαδή, και τον ενταφιάζει στα βράχια της Ύδρας.

               Η Εκκλησία μας τιμά τον Άγιο Κωνσταντίνο τον Υδραίο κάθε χρόνο στις 14 Νοεμβρίου.

            Η αγάπη του προς τον Ιησού Χριστό, η καλωσύνη, η φιλοτιμία του και το μαρτύριό του ας γίνει παράδειγμα στη ζωή μας. Και ας εύχεται στο Θεό ως πολυούχος για όλους εμάς που κατοικούμε στη Ρόδο.