Άγιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης

Δύο ύμνοι στη δημοτική γλώσσα και ο βίος του

Οι δύο ύμνοι που ακολουθούν αναφέρονται στον βίο του Αγίου Πορφυρίου του Καυσοκαλυβίτου. Με μεστό τρόπο μεταφέρουν κεντρικά επεισόδια από τη ζωή του, διδάσκουν τους χριστιανούς και τους προτρέπουν σε μίμηση. 

Οι συγκεκριμένοι, όμως, ύμνοι διαφέρουν αρκετά από τους υπόλοιπους εκκλησιαστικούς ύμνους. Η διαφορά τους έγγειται στη γλώσσα των στίχων. Πιο συγκεκριμένα, οι στίχοι αυτοί είναι γραμμένοι στη δημοτική γλώσσα, την απλή γλώσσα που καταλαβαίνει ο λαός, και ψάλλονται κατά το εκκλησιαστικό μέλος. 

Μήπως είναι καιρός στην Ορθόδοξη Χριστιανική Εκκλησία οι ύμνοι που συγγράφονται για τους νέους άγιους να χρησιμοποιούν τη δημοτική ελληνική γλώσσα, ώστε το μήνυμά τους να μεταδοθεί και να προσληφθεί με αμεσότητα από όλους;

Στίχοι: π. Ανδρέα Κονάνου

Ψάλλει ο κος Βασίλης Χατζηνικολάου.

Βίος Αγίου Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου

Πρόκειται για ένα φωτεινό αστέρι, για θεοφόρο πατέρα, για αληθι­νό άνθρωπο, για σύγχρονο όσιο. Ο βίος και οι λόγοι του θέλγουν, ελκύουν, συναρπάζουν κάθε φιλόθεη ψυχή. Είναι ιδιαίτερα μεγάλη η ευλογία που ασπασθήκαμε το χέρι του, σκύψαμε κάτω από το άγιο πε­τραχήλι του κι ακούσαμε τις χαριτωμένες διδαχές του στη νεότητά μας.

Γεννήθηκε το 1906 στο χωριό Άγιος Ιωάννης Καρυστίας της Εύβοιας από πολύτεκνους, φτωχούς και ευσεβείς γονείς. Από μικρός μπήκε στη βιοπάλη. Μόλις δώδεκα ετών έφυγε για το Άγιον Όρος. Υποτάχθηκε στους κατά σάρκα αδελφούς Παντελεήμονα και Ιωαννίκιο, αυστηρούς Γέροντες της Καλύβης του Αγίου Γεωργίου της σκήτης των Καυσοκαλυβίων. Μετά διετή δοκιμή και πρόθυμη υπακοή εκάρη μοναχός. Από τότε αισθάνθηκε ότι ο Θεός του δώρισε το διορατικό χάρισμα. «Μ’ ένα βλέμμα», έλεγε, «που έριχνα στον Γέροντα μου και τον κοιτούσα στα μάτια καταλάβαινα τι ήθελε και τι τον ανέπαυε».

Σοβαρή ασθένεια τον έκανε να εγκαταλείψει μετά επταετία από της εισόδου του στον Άθωνα τα πάντερπνα Καυσοκαλύβια. Για μία δωδεκαετία παρέμεινε στη μονή του Αγίου Χαραλάμπους Λευκών Εύβοιας ως εφημέριος και Πνευματικός. Από το 1940 ανέλαβε καθή­κοντα ταπεινού και ακούραστου εφημερίου στην Πολυκλινική Αθηνών. Επί τριάντα χρόνια διακόνησε εκεί τον πονεμένο, ταλαιπωρημένο, τα­ραγμένο, ανήσυχο και τσακισμένο άνθρωπο. Το 1955 εγκαταστάθηκε στο εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου Καλλισίων Πεντέλης. Εκεί τον γνω­ρίσαμε για πρώτη φορά, μετά από ένα Εσπερινό, ένα χειμώνα, δίπλα στη σόμπα-βαρέλι, με το πετραχήλι του, τον σκούφο του, τ’ άσπρα του γένεια, σκυμμένο να μου σφίγγει τον σφυγμό και να μου λέει πειστικά: «Όσο πιο πολύ θ’ αγαπάς τον Χριστό, τόσο λιγότερο θ’ αμαρτάνεις»!

Το 1979 πήγε στο Μήλεσι Ωρωπού, για να χτίσει μοναστήρι. Παρά τα γηρατειά του, τις ασθένειες και την τύφλωση κατόρθωσε την ανοικοδόμηση της μονής, που την αφιέρωσε στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος. Ο Χριστός ήταν το παν στη ζωή του, όπως συχνά πειστικά έλεγε. Το Μήλεσι έγινε ιδιαίτερα αγαπητός τόπος για πολλούς πονεμένους. Ο παππούλης παρηγορούσε και βοηθούσε τους ανθρώπους όσο μπορούσε πιο πολύ, με τη θερμή προσευχή του, τη διακριτική συμβουλή του, την πλούσια χάρη του, που συγκινούσε τον κόσμο.

Παρελθόν και μέλλον γίνονταν παρόν για τον αξιομακάριστο Γέρον­τα. Έβλεπε μακρά, κάτω από τη γη, στη θάλασσα και τον ουρανό. Μι­λούσε με μία βεβαιότητα που ενθουσίαζε και κατένυσσε. Είχε άπειρες γνώσεις, μεγάλη σοφία, βιωματική εμπειρία. Έβλεπε πέρα από τα φαι­νόμενα. Το βάθος των καρδιών, την κλήση και κλίση του ανθρώπου, τις εφέσεις, τις δυνατότητες, τις ανάγκες και τα όρια του καθενός. Επρόκειτο ασφαλώς περί σπανίου, αξιοθαύμαστου και πολυτάλαντου Γέροντος. Σε μοναχές έλεγε που υπάρχει νερό, που βρίσκονται κρυμ­μένα άγια λείψανα. Η προσευχή του θαυματουργούσε. Παρελθόν και μέλλον γίνονταν για εκείνον παρόν. Δεν έλεγε όμως ποτέ που υπάρχει πετρέλαιο ή φυλαγμένοι θησαυροί …

Επιθυμία του ήταν να τελειώσει τον βίο του εκεί που παιδί άρχισε τη μοναχική του ζωή. Επέστρεψε λοιπόν στην Καλύβη του Αγίου Γεωρ­γίου των αγαπημένων του Καυσοκαλυβίων. Εκοιμήθη οσιακά το πρωί της 2ας Δεκεμβρίου του 1991. Οι τελευταίοι του λόγοι ήταν όλοι «ίνα ώσιν εν».

Ετάφη στο κοιμητήρι της σκήτης. Μετά τριετία έγινε η ανακομιδή των τιμίων λειψάνων του. Οι μαθητές του την έκαμαν απροειδοποίητα νύχτα και τα έκρυψαν. Ο χαρισματούχος Γέροντας Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης, επαναλαμβάνουμε, πως αποτελεί σπάνια μορφή οσιότητος των καιρών μας. Δύσκολα συναντά κανείς τέτοιες ιερές μορφές.

Η ευχή του ας μας συνοδεύει. Πρόκειται πράγματι για ορόσημο αγιότητος στον σύγχρονο κόσμο. Συνήθιζε συχνά να μιλά για την αγάπη, την ταπείνωση, την ελευθερία, τη μεγαλοσύνη και ωραιότητα του Χριστού. Ήταν ένας χριστοκήρυκας, ένας χριστοφόρος, ένας χριστοποιημένος…

ΠΗΓΗ:    ΠΕΜΠΤΟΥΣΙΑ