Αγία και Μεγάλη Σύνοδος - Α΄και Β΄ Μέρος

Η παγκόσμια Ορθόδοξη Χριστιανική Μαρτυρία

στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος

Νικολάου Γ. Τσιρέβελου,

Δρ. Θεολογίας

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό  Πάντα τα Έθνη, τεύχ. 142 και 143, σελ. 3-11 και 3-6 αντίστοιχα

Η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος της Ορθόδοξης Εκκλησίας πραγματοποιήθηκε στην Κρήτη από 16 έως 26 Ιουνίου 2016. Μία Σύνοδος με ανάλογη θεολογική και εκκλησιαστική σημασία καθώς και οικουμενική εμβέλεια είχε να διεξαχθεί περισσότερο από 1000 έτη στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Η προετοιμασία της διήρκησε περίπου 50 χρόνια. Αναμφισβήτητα τα θέματα με τα οποία ασχολήθηκε η Σύνοδος δεν έχουν άμεση σχέση με τη δογματική διδασκαλία της Εκκλησίας. Αναφέρονται κυρίως στην είσοδο της Εκκλησίας στα νέα δεδομένα της μετανεωτερικότητας και στις εξελίξεις της σύγχρονης παγκοσμιοποίησης.

Οι 350 συνοδικοί Πατέρες μετά από συζήτηση υπέγραψαν τα ακόλουθα κείμενα: 1. Η σπουδαιότης της νηστείας και η τήρησις αυτής σήμερον, 2. Σχέσεις της Ορθοδόξου Εκκλησίας προς τον λοιπόν χριστιανικόν κόσμον, 3. Το αυτόνομον και ο τρόπος ανακηρύξεώς αυτού, 4. Η ορθόδοξος διασπορά, 5. Το μυστήριον του γάμου και τα κωλύματα αυτού και 6. Η αποστολή της Ορθοδόξου Εκκλησίας εν τω συγχρόνω κόσμω. Σε αυτά απαιτείται να προστεθεί η «Εγκύκλιος» με τη συνολική θεολογική τεκμηρίωση των αποφάσεων και το «Μήνυμα» της Συνόδου, με το οποίο οι Πατέρες απευθύνονται άμεσα και με σαφήνεια στο πλήρωμα της Ορθόδοξης Εκκλησίας[1].

Η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος πέρα από τις δυσχέρειες που συνάντησε σήμανε τον αγώνα για ενότητα της Ορθόδοξης Εκκλησίας απέναντι σε έναν κατακερματισμένο κόσμο, όπως δήλωσε ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυμος[2]. Συγχρόνως υπογράμμισε το αδιάλειπτο χρέος της Εκκλησίας για τη μετάδοση του Ευαγγελίου στο σύγχρονο κόσμο. Αυτό που έχει ιδιαίτερη σημασία, και θα μας απασχολήσει στο παρόν άρθρο, είναι ο ιεραποστολικός χαρακτήρας που διέπει τα περισσότερα συνοδικά κείμενα. Στην Εγκύκλιο της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου ρητά αναφέρεται ότι «οἱ ὀρθόδοξοι πιστοί εἶναι καί ὀφείλουν νά εἶναι ἀπόστολοι τοῦ Χριστοῦ ἐν τῷ κόσμῳ» (Εγκύκλιος). Κατά αυτόν τον τρόπο η ορθόδοξη χριστιανική μαρτυρία έρχεται στο προσκήνιο και μπορεί υπό προϋποθέσεις να αποκτήσει πάλι πρωταγωνιστικό ρόλο στη ζωή των Ορθοδόξων.

Βασικός στόχος του παρόντος άρθρου είναι να αναδειχθούν με συντομία τα βασικά σημεία της ιεραποστολικής φύσης της Εκκλησίας και να αποτυπωθεί το ιεραποστολικό έργο στο οποίο οι Πατέρες της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου καλούν τους χριστιανούς. Για την πληρέστερη εξέταση του θέματος, η ανάλυση γίνεται σε τέσσερα επίπεδα που πηγάζουν από τα κείμενα της Συνόδου.

1.      Η θεολογική τεκμηρίωση της Ορθόδοξης Χριστιανικής Μαρτυρίας

Η τελευταία εντολή του Αναστημένου Κυρίου «πορευθέντες οὖν μαθητεύσατε πάντα τὰ ἔθνη, βαπτίζοντες αὐτοὺς εἰς τὸ ὄνομα τοῦ πατρὸς καὶ τοῦ υἱοῦ καὶ τοῦ ἁγίου πνεύματος,  διδάσκοντες αὐτοὺς τηρεῖν πάντα ὅσα ἐνετειλάμην ὑμῖν» (Μτθ. 28,19) αποτελεί βασική οδηγία για την παγκόσμια αποστολή της Εκκλησίας. Με μεστό τρόπο εκφράζει την ταυτότητα του εκκλησιαστικού σώματος. Η αλήθεια αυτή παραδίδεται και αναλύεται με σαφήνεια στην Εγκύκλιο της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου: «Τό ἀποστολικόν ἔργον καί ἡ ἐξαγγελία τοῦ Εὐαγγελίου, γνωστή ὡς ἱεραποστολή, ἀνήκουν εἰς τόν πυρῆνα τῆς ταυτότητος τῆς Ἐκκλησίας […] Εἶναι ἡ πνοή ζωῆς, τήν ὁποίαν ἐμφυσᾷ ἡ Ἐκκλησία εἰς τήν κοινωνίαν τῶν ἀνθρώπων καί ἐκκλησιοποιεῖ τόν κόσμον διά τῶν ἑκασταχοῦ νεοπαγῶν τοπικῶν Ἐκκλησιῶν». Συνεπώς, οι Πατέρες της Συνόδου, ακολουθώντας την πατερική παράδοση και δίχως κλειστούς ορισμούς περιγράφουν τη φύση της Εκκλησίας[3], την οποία ταυτίζουν άμεσα με τη μαρτυρία της εν Χριστώ ζωής και το διαρκές κάλεσμα για ενότητα του σύμπαντος κόσμου.

Η Εκκλησία στο πέρασμα των αιώνων συνεχίζει τη διαχρονική αποστολή που της εμπιστεύθηκε ο Κύριος. Ξέχωρα από τις ιστορικές αστοχίες των μελών της, υπακούει στην εντολή του Ιησού Χριστού, του Πρώτου Ιερ-αποστόλου[4]: «καθὼς ἀπέσταλκέν με ὁ πατήρ, κἀγὼ πέμπω ὑμᾶς» (Ιω. 20,21). Εξάλλου, μιμείται το παράδειγμα των Αποστόλων και των Αγίων Πατέρων, αποκαλύπτοντας τον καινούριο κόσμο, τη Βασιλεία του Θεού, στον πλανήτη. «Ἡ Ἐκκλησία δέν ζῇ διά τόν ἑαυτόν της. Προσφέρεται δι’ ὁλόκληρον τήν ἀνθρωπότητα, διά τήν ἀνύψωσιν καί τήν ἀνακαίνισιν τοῦ κόσμου εἰς καινούς οὐρανούς καί καινήν γῆν (πρβλ. Ἀποκ. κα’, 21)» (Εγκύκλιος). Το έργο της Εκκλησίας του Χριστού είναι αγιαστικό, θεραπευτικό και μεταμορφωτικό∙ αναφέρεται σε κάθε άνθρωπο, ανεξαρτήτου φυλής, έθνους, φύλου, θρησκείας, κοινωνικής τάξης. Τα μέλη της Εκκλησίας, αν και γνωρίζουν την ανεπάρκεια τους, με τη χάρη του Αγίου Πνεύματος αγωνίζονται να μεταλαμπαδεύσουν το φως του Χριστού στην κοινωνία.

Για να διαβάσετε το υπόλοιπο άρθρο, ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ