"Μισάνθρωπος λόγος"

Μια ιστορία προβληματισμού και διδαχής από τον καλό φίλο και εξαιρετικό συνάδελφο Αθανάσιο Καλαμάτα.

Η αναδημοσίευση γίνεται με την άδειά του από το ιστολόγιό του: NULA DIES SINE LINEA

Η επιλογή των φωτογραφιών είναι δική μου.

Περιμένοντας στην ουρά του ΑΤΜ για ανάληψη χρημάτων, η μητέρα με το μικρό αγοράκι που βρισκόταν πίσω μου, έδωσε τον τόνο τού γνωστού στις μέρες μας ρατσισμού ενάντια στους πρόσφυγες και τους μετανάστες. Κάποια στιγμή το μικρό αγοράκι ξεφεύγει από τα χέρια της και αρχίζει να τρέχει στο πεζοδρόμιο. Προς την πλευρά της τράπεζας περπατούσε ένας μετανάστης. Ακούω τη μητέρα να λέει επί λέξει στο παιδί της: «πρόσεχε θα σε φάει ο μαύρος». Την κοιτάζω και τη ρωτώ το εξής απλό: «Τί λέτε στο παιδί σας;»Και η απάντηση που εισπράττω, κυριολεκτικά με αφήνει άφωνο: «Αυτοί δεν είναι άνθρωποι, είναι χιμπατζήδες».

Το σκηνικό θα μπορούσε να έχει συνέχεια… Ανήκει στα γεγονότα που καθημερινά ο καθένας μας βιώνει, με αφορμή το μεταναστευτικό φαινόμενο, το οποίο στις μέρες μας όλο και περισσότερο γιγαντώνεται, και ειδικότερα εδώ στη Λέσβο δεν είναι διαχειρίσιμο, με ευθύνες κυρίως των πολιτικών και των τοπικών παραγόντων.

Προχθές από την Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών του Βόλου έλαβα μια πρόσκληση, για τη διάλεξη που θα κάνει στην Αθήνα ο διεθνούς φήμης φιλόσοφος Charles Taylor, Ομότιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου McGill (Μόντρεαλ, Καναδάς). Η διάλεξη, με θέμα: «Ο Χριστιανισμός στην κοσμική εποχή της Δύσης», θα γίνει στο αμφιθέατρο Λεωνίδας Ζέρβας, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Βασιλέως Κωνσταντίνου 48, Αθήνα), στις 7.30 μμ., και οργανώνεται από την Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών Βόλου και το Πρόγραμμα «Επιστήμες και Ορθοδοξία ανά τον κόσμο» (SOW) του Ινστιτούτου Ιστορικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών.

Με αφορμή το παραπάνω ρατσιστικό παραλήρημα της μητέρας, ανέσυρα από τη βιβλιοθήκη μου ένα από βιβλία του κορυφαίου αυτού Καναδού καθηγητή, με τίτλο: Πολυπολιτισμικότητα, εκδ. Πόλις, Αθήνα 1999, στο οποίο περιέχονται και σχόλια τεσσάρων συνεργατών του. Στην εισαγωγή, την οποία γράφει η Amy Gutmann, καθηγήτρια Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο του Princeton, διάβασα ένα απόσπασμα, που κάπως αλάφρωσε τον θυμό μου για τη μισαλλόδοξη μητέρα και τον ρατσιστικό της λόγο, ο οποίος άνετα για πολλούς θα μπορούσε να γίνει και σύνθημα, αν δεν έχει ήδη γίνει. Γράφει η κα. Amy Gutmann: «Ο μισάνθρωπος λόγος (hate speech) παραβιάζει τον πλέον στοιχειώδη ηθικό γνώμονα να σεβόμαστε την αξιοπρέπεια όλων των ανθρώπων και απλώς προϋποθέτει την εγγενή κατωτερότητα των άλλων», (σ. 67).

Θα έλεγα, λοιπόν, δίχως κανέναν ενδοιασμό ό,τι σε έναν κόσμο που εναγώνια αναζητά την ασφάλεια του, περίκλειστος μόνο στον εαυτό του, ο μετανάστης, ο πρόσφυγας, ο εκδιωγμένος, ο αναγκασμένος από τα πράγματα να αλλάζει συνεχώς τόπο και τρόπο ζωής, είναι εκείνο το πρόσωπο του άλλου· καταπώς γράφει κι ο πολύς Νίκος – Γαβριήλ Πεντζίκης: «Το εγώ μου είν’ ένας άλλος», (Προς Εκκλησιασμόν, εκδ. ΑΣΕ, Θεσσαλονίκη 1986, σ. 66).

ΠΗΓΗ: NULA DIES SINE LINEA