2.2 Λατρεία - Α΄ Λυκείου (2017-18)

"ἐν ἐκκλησίαις εὐλογεῖτε τὸν Θεόν"

(Ψλ. 67,27)

Εισαγωγή

Η πίστη στον θρησκευτικό κόσμο εκδηλώνεται με πολλούς τρόπους. Ο πιο βασικός τρόπος έκφρασης της πίστης είναι η λατρεία, η οποία μπορεί να παρουσιάζει ποικίλες μορφές. Από την τελετουργική λατρεία μέχρι εκείνη του κοινωνικού βιώματος.

Τι σημαίνει όμως η λέξη λατρεία;
Ποια η σχέση της με τη θρησκεία;
Ποιες είναι οι μορφές λατρείας στις μονοθεϊστικές θρησκείες;
Τι σημαίνει λατρεία στον Χριστιανισμό και ειδικά στις μέρες μας;
Όλα αυτά θα προσπαθήσουμε να τα ανακαλύψουμε μέσα από τη σημερινή μας ανάρτηση.

1. Σύγχρονα πρότυπα και στοιχεία λατρείας προς αυτά.
Για να ξεκινήσουμε τη σημερινή μας αναζήτηση, θα ΄παρατηρήσουμε τις παρακάτω φωτογραφίες. Τι συμβαίνει; Τι βλέπετε που σας κάνει να το λέτε αυτό;

Ποια είναι τα κοινά σημεία των φωτογραφιών;






2. Η λατρεία ως αναπόσπαστο στοιχείο της θρησκείας.

Η λατρεία αποτελεί μια πολυδιάστατη πράξη που εντοπίζεται σε ποικίλες όψεις του καθημερινού βίου. Τι συμβαίνει στον θρησκευτικό κόσμο; 

Ας παρατηρήσουμε και τις επόμενες φωτογραφίες. Τι βλέπετε; Τι σκέφτεστε γι' αυτό που βλέπετε; Τι θα θέλατε να ρωτήσετε;

                                            Τι κοινό συνδέει όλους αυτούς τους ανθρώπους; 

3. Γνωριμία με τη λατρεία στις μονοθεϊστικές θρησκείες.

Ας ανακαλύψουμε τώρα τη λατρεία στον Ιουδαϊσμό και το Ισλάμ μέσα από τα κείμενα του Φ.Μ.

Ποιος λατρεύεται;
Ποιος προΐσταται στη λατρεία;
Που, πότε και πως γίνεται η λατρεία;
Γιατί μετέχουν στη λατρεία οι πιστοί των θρησκειών αυτών;

4. Σύζευξη πίστης και αγάπης στον χώρο της κοινωνίας

Ας γνωρίσουμε τώρα τη λατρεία στον Χριστιανισμό μέσα από ένα κουΐζ. Αφού διαβάσετε τις προσευχές στο Φ.Μ, μπορείτε να βρείτε σε ποια ακολουθία αντιστοιχεί η κάθε προσεχή; Ποια από αυτές ανήκει στον Όρθρο, την πρωινή προσεχή, ποια στον Εσπερινό, δηλαδή την απογευματινή προσεχή, ποια στο Απόδειπνο, τη βραδινή προσευχή, και ποια στη θεία Λειτουργία;

Ποιο είναι το περιεχόμενο της κάθε προσευχής;

Έχει η κάθε προσευχή σχέση με τη ζωή;

Πως συνδέεται το παρελθόν με το παρόν και το μέλλον;

Μήπως τελικά η λατρεία τελειώνει στο ναό με το "Δι'  ευχών";

Για το τελευταίο ερώτημα, ας μελετήσουμε το ακόλουθο απόσπασμα:

Σύμφωνα με τον εμπνευστή αυτού του όρου, τον νυν Αρχιεπίσκοπο Αλβανίας Αναστάσιο (Γιαννουλάτο), «δεν πρέπει να χαθεί το γεγονός αυτό (ενν. της Θείας Λειτουργίας) σαν μια στιγμιαία συγκίνηση, αλλά να προεκταθεί η Λειτουργία μέσα στην καθημερινή ζωή. Και να μεταμορφωθεί ολόκληρη η ζωή σε μια λειτουργία. Για να γίνει το γραφείο μας, το θυσιαστήριο μας, το εργοστάσιο ή το σπίτι μας, ο ναός μας, η εργασία μας λειτουργία μας, όπου θα προσφέρονται η ψυχή και το σώμα μας ‘θυσίαν ζῶσαν, ἁγίαν, εὐάρεστον τῷ Θεῷ’ (sic)»(Νικ. Τσιρέβελου, Θεολογική θεμελίωση της Ορθόδοξης μαρτυρίας. Σπουδή στο έργο του Αρχιεπισκόπου Αλβανίας Αναστασίου, εκδ. Ostracon Publishing, Θεσσαλονίκη 2015, σελ.151).

"Αυτό άλλωστε έπραττε και ο νέος άγιος της Εκκλησίας μας, ο άγιος Αμφιλόχιος της Πάτμου. Ο όσιος Αμφιλόχιος βίωνε τον ευχαριστιακό παλμό της Ορθοδοξίας και με το παράδειγμά του δίδασκε αυτή την αλήθεια. Με τον δικό του τρόπο υπογράμμιζε  τη στενή σχέση μεταξύ της θείας Ευχαριστίας και της διακονικής αποστολής/εθελοντικής προσφοράς των χριστιανών στον κόσμο. Γι’ αυτό καλούσε τους χριστιανούς να κοινωνούν συχνά το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου και με τη δύναμη που λαμβάνουν να αγωνίζονται να μεταμορφώσουν την κοινωνία μέσα από φιλανθρωπικά έργα, δίκτυα αλληλεγγύης και δράσεις για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος".

Πως μπορεί η λατρεία του Θεού στον Χριστιανισμό να συνεχίζεται και μετά το ναό;

5. Η λατρεία στην προοπτική του σήμερα και της καθημερινότητας.

Πως μπορεί να εκφραστεί η λατρεία στην καθημερινή μας ζωή;

Διαβάζουμε την ευχή του Μεγάλου Βασιλείου. Την πρώτη φορά σημειώνουμε πέντε ομάδες ανθρώπων που αναφέρονται στην ευχή και αναφέρουμε γιατί μας έκαναν εντύπωση.

Τη δεύτερη φορά σημειώνουμε άλλες πέντε ομάδες. 

Εσείς ποιες άλλες ομάδες θα συμπληρώνατε και γιατί;

Επίλογος

Η λατρεία αποτελεί έκφραση αφιέρωσης και επέκταση αγαπητικής σχέσης. Σε όλες τις θρησκείες, και ειδικά στις Μονοθεϊστικές, εκφράζεται με διάφορες τελετουργίες και τυπικά σε συγκεκριμένες ώρες της ημέρας. Στη λατρεία πάντα προΐσταται ο/η ιερέας ή ο/η θρησκευτικός λειτουργός, ο οποίος καθοδηγεί τη λατρευτική πράξη των πιστών.

Στη Χριστιανική Εκκλησία η λατρεία προσφέρει τις προϋποθέσεις για τη λατρεία-αγαπητική αφοσίωση του Θεού στην καθημερινή ζωή των πιστών μέσα από την αλληλεγγύη, την αδελφοσύνη, την αυτοθυσία. Το βίωμα αυτό εκφράστηκε από τον Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Αναστάσιο με τον τεχνικό όρο "λειτουργία μετά τη Λειτουργία".

Ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά της λατρείας είναι η επικοινωνία με τον Θεό, η προσευχή.

Αυτό όμως θα είναι το θέμα μιας επόμενης ανάρτησής  μας.

Για να δείτε μια παλιότερη ανάρτηση, ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ