3.5 Όρια / Νόμος - Α΄ Λυκείου (2017-18)

 «Όλα όσα θέλετε να σας κάνουν οι άλλοι άνθρωποι, αυτά να τους κάνετε κι εσείς· σ’ αυτό συνοψίζονται ο νόμος και οι προφήτες» 

(Μτθ. 7, 12)

Εισαγωγή

Ο άνθρωπος ως πρόσωπο κατ' εικόνα Θεού είναι ελεύθερος να κάνει τις επιλογές του και να προχωρήσει σε έργα με σκοπό την ομοίωση με τον Θεό. Το άνοιγμα στον άλλον σηματοδοτεί τη θεραπεία των εγωκεντρικών εσωτερικών δυνάμεων που φυλακίζουν τον κάθε άνθρωπο βαθειά στα πάθη του και την ανασφάλεια του θανάτου. 

Όμως για να απελευθερωθεί ο άνθρωπος απαιτείται να ακολουθήσει κάποιους κανόνες και να θέσει όρια στη ζωή του. 

Τι σημαίνουν όμως όρια και κανόνες ή θρησκευτικοί νόμοι;

Υπάρχουν νόμοι στην Παλαιά και τη Καινή Διαθήκη; Ποιοι είναι αυτοί; 

Άραγε μπορούν να απελευθερώσουν τον άνθρωπο;

Επίσης, μπορούν τα όρια να είναι στοιχείο λειτουργίας και ζωής της χριστιανικής κοινότητας; 

Τελικά, ο νόμος του Θεού και ο νόμος των ανθρώπων είναι το ίδιο πράγμα ή διαφέρουν;

Γι' αυτά και άλλα σχετικά ακολουθεί η παρακάτω ανάρτηση.

1. Οι συνέπειες της μη τήρησης των νόμων / ορίων σε προσωπικό και κοινωνικό επίπεδο.

Ας ξεκινήσουμε τις αναζητήσεις μας με το παρακάτω βίντεο.

Τι βλέπετε;

Τι σκέφτεστε γι΄ αυτό που βλέπετε;

Τι θα συνέβαινε σε μια πόλη, αν δεν υπήρχαν φωτεινοί σηματοδότες ή οδική σήμανση;

2  2. Νόμος και όρια στην Παλαιά και Καινή Διαθήκη.

    Η ζωή χωρίς όρια είναι κόλαση! Τι συμβαίνει όμως στον θρησκευτικό κόσμο;

    Διαβάζουμε τα χωρία από την Παλαιά και την Καινή Διαθήκη που υπάρχουν στο Φ. Ε.

    Μπορείτε να μαντέψετε ποια ανήκουν στην Παλαιά και ποια στην Καινή Διαθήκη;

    Γιατί κάνατε αυτές τις επιλογές;

    Ποιο χωρίο σας έκανε μεγαλύτερη εντύπωση και γιατί;

    Άραγε ποια από αυτά τα χωρία έχουν θέση στη ζωή του σημερινού χριστιανού και της σύγχρονης κοινωνίας.

    3. Τα όρια ως παράγοντας ελευθερίας.

    Όλος ο νόμος της Παλαιάς Διαθήκης ολοκληρώθηκε στην Καινή με τα λόγια του Ιησού: 

     "Όλα όσα θέλετε να σας κάνουν οι άλλοι άνθρωποι, αυτά να τους κάνετε κι εσείς. Σ'  αυτό συνοψίζονται ο νόμος και οι προφήτες".

     Όμως πως ο νόμος-κανόνας συνδέεται με την ελευθερία;

     Ας επιλέξουμε έναν σύντομο θρησκευτικό νόμο από τους παρακάτω.

      Οὐ φονεύσεις!

      Οὐ μοιχεύσεις!

     ή το παρακάτω ρητό από τον άγιο Αυγουστίνο

     «Αγάπα και κάνε ό,τι θες»

   Τι επιλέγετε;

     Ποιες είναι οι σκέψεις σας για τον κανόνα που επιλέξατε;

     Και κάποια ερωτήματα για να προβληματιστούμε παραπάνω:

     Πώς περιορίζει τον άνθρωπο και από τι τον προστατεύει ο νόμος; 

     Ο θρησκευτικός νόμος εξασφαλίζει την ελευθερία; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας.

     4. Νόμος Θεού και νόμος ανθρώπων.

Τι υπερισχύει όμως; Ο Νόμος του Θεού ή ο νόμος των ανθρώπων; Μπορεί αυτά τα δύο να ταυτίζονται; Σίγουρα οι αποφάσεις δε λαμβάνονται εύκολα στην καθημερινή ζωή.

     Ας εξετάσουμε ένα ιστορικό γεγονός και ας αναλάβουμε κάποιους ρόλους για να το κατανοήσουμε βαθύτερα.

    Σε μια ιστορική συγκυρία ο Απόστολος Πέτρος είπε την παρακάτω φράση:

      «Πειθαρχεῖν δεῖ Θεῷ μάλλον ἢ ἀνθρώποις» (Πραξ 5, 29) 

   Τώρα θα σας διηγήθώ την ιστορία από τις Πράξεις των Αποστόλων και το γεγονός που τον οδήγησε να το πει αυτό, χωρίς να σας αποκαλύψω το τέλος. Στη συνέχεια, θα αναλάβετε κάποιους ρόλους.

       Δύο από εσάς θα αναλάβουν τον ρόλο του αποστόλου Πέτρου.

      Οι υπόλοιποι θα δημιουργήσουν  δύο ομάδες. Η κάθε ομάδα θα αναλάβει να συντάξει από 5 επιχειρήματα, μετα οποία θα προσπαθήσει να πείσει τον Απόστολο Πέτρο (δηλαδή τους δύο μαθητές/μαθήτριες) να υπακούσει ή να μην υπακούσει. Στη συνέχεια, αυτοί που είναι ο Απόστολος Πέτρος θα περάσουν από τον διάδρομο που θα έχουν δημιουργήσει οι υπόλοιποι και θα ακούσουν τα επιχειρήματά τους.

 Τι αποφασίζετε ως Απόστολος Πέτρος;

      Ποιοι αποφασίζετε να υπακούσετε στον Θεό και ποιοι στους ανθρώπους; Καθήστε πίσω από την ομάδα που σας έπεισε.

      Ποια ήταν τα συναισθήματά σας καθώς περνούσατε από τον διάδρομο; Τι σκεφτόσασταν; 

     Γιατί λάβατε αυτή την απόφαση;

  Θέλετε να μάθετε τι επέλεξε πραγματικά ο Απόστολος Πέτρος;

Επίλογος

Τα θρησκευτικά όρια και οι νόμοι έχουν ως στόχο να φανερώσουν έναν δρόμο στους θρησκευόμενους ανθρώπους και ιδιαίτερα να τους απελευθερώσουν από το κακό. Για να κατακτήσει κανείς την ελευθερία ακολουθεί έναν συγκεκριμένο χάρτη, μια πορεία. Ωστόσο, οφείλει να θυμάται ότι η πορεία είναι η ιερή και η συνάντηση με τα πρόσωπα (για να διασκευάσω λίγο τον ποιητή) και σε καμία περίπτωση ο χάρτης.

Από την άλλη, αν καταργήσει τον χάρτη (νόμος/όριο) τότε χάνει πάλι τον δρόμο του. Η ελευθερία καταλήγει σε μια άλλη δουλεία, εκείνη της ελευθεριότητας και της ασυδοσίας.

Στην εποχή της Παλαιάς Διαθήκης οι Δεκα Εντολές αποτέλεσαν βασικούς κανόνες για την ειρηνική συνύπαρξη των ανθρώπων. Ίσως σήμερα μας φαίνονται αυτονόητοι αυτοί οι κανόνες (αν και δεν είναι γιατί το κακό συνεχίζει να υπάρχει). Βέβαια αυτοί οι κανόνες έχουν ολοκληρωθεί σε έναν:  "Να αγαπάς τον πλησίον σου όπως τον εαυτό σου".

Αυτός ο λόγος/νόμος εμπεριέχει όλους τους κανόνες και αποτελεί το όριο του καλού από το κακό. Τελικά οι νόμοι και τα όρια είναι για να μας απελευθερώνουν και όχι να μας σκλαβώνουν.

Όμως, τι είναι κακό για τον θρησκευτικό κόσμο και ειδικά για τη χριστιανική παράδοση; Πως ξεκίνησε το κακό στον κόσμο; Αφού ο Θεός είναι καλός, τότε γιατί υπάρχει το κακό και ο θάνατος;

Ποιες είναι οι μορφές του κακού; Μπορεί ο φανατισμός για την υπεράσπιση της θρησκευτικής πίστης να είναι κάτι το κακό;

Αυτά τα θέματα θα μας απασχολήσουν στις επόμενες αναρτήσεις μας!

Για να δείτε μια παλιότερη επί του θέματος ανάρτησή μας, πατήστε εδώ