5.1 Αμαρτία (Θ.Ε. 5. ΚΑΚΟ) - 2017-18

"Ο Υιός του Ανθρώπου ήρθε για να αναζητήσει και 

να σώσει αυτούς που έχουν χάσει το δρόμο τους" 

(Λκ. 19,10)

Εισαγωγή

Στην προηγούμενη θ.ε. εξετάσαμε τις έννοιες της ελευθερίας και της αγάπης. Στις τελευταίες μας συναντήσεις, θα ασχοληθούμε με το κακό. Τι είναι το κακό;

Ποια είναι η αφετηρία του στον θρησκευτικό κόσμο και πως βιώνεται σήμερα;

Η εξέταση αυτών των ζητημάτων θα προκύψει από την διερεύνηση των εννοιών αμαρτία, θάνατος και φανατισμός.

Το πρώτο μας θέμα είναι η αμαρτία.

Τι είναι αμαρτία;

Μήπως είναι η παραβίαση ενός κανόνα και στη συνέχεια ακολουθεί η τιμωρία από τον Θεό;

Τι ακολουθεί την αμαρτία; Ενοχή; Καταδίκη; Τιμωρία; Απομόνωση; Αιώνια κόλαση;

Ποιο είναι το πραγματικό νόημα της αμαρτίας στον Χριστιανισμό;

Άραγε η αμαρτία αντιμετωπίζεται; Αν ναι, με ποιους τρόπους;

Ποια είναι η δική μας θέση;

Γι'  αυτά και άλλα πολλά ακολουθεί η παρακάτω ανάρτηση.

1. Αστοχίες και αποτυχίες στην καθημερινότητα.

Η ζωή δεν είναι ποτέ εύκολη για κανέναν. Ακόμη και για τους παγκόσμια διάσημους. Με αφορμή το βίντεο «Famous failures», θα προσπαθήσουμε να εξερευνήσουμε την αποτυχία στη ζωή και γιατί όχι, ακόμη και τη σχολική αποτυχία. 

Όταν κάποιες φορές αποτυχαίνουμε στα μαθήματα τι αισθανόμαστε; Ποιες ήταν οι αρχικές προσδοκίες μας; Πώς αντέδρασε το περιβάλλον μας; Τελικά τι αποκομίσαμε;

Μια εναλλακτική πρόταση, το τραγούδι του Νίκου Πορτοκάλογλου, "Να με προσέχεις".

2. Θεολογική κατανόηση της αμαρτίας στο βιβλικό πλαίσιο και στην πατερική παράδοση.

Η αποτυχία είναι μέσα στη ζωή του ανθρώπου. Ωστόσο, αν σταματούσαμε στην αποτυχία, δε θα προοδεύαμε ούτε βέβαια θα εξελλισσόμασταν. Άλλωστε, αυτό νομίζω ότι διδάσκει και το video που παρακολουθήσαμε. 

Άραγε, πως ονομάζεται η αποτυχία στον θρησκευτικό κόσμο και ειδικά στον χριστιανικό χώρο;

Έχετε καμιά ιδέα;

Πότε έγινε η πρώτη ανθρώπινη αποτυχία σύμφωνα με τις διηγήσεις της Βίβλου;

Ας παρατηρήσουμε τις παρακάτω εικόνες. Τι βλέπετε;

Γιατί στον Αδάμ και την Εύα δόθηκε η δυνατότητα της επιλογής του καλού και του κακού;

Για ποιους λόγους έγινε αυτή η επιλογή; Γιατί διακόπηκε η σχέση τους με τον Θεό;

Αν υποθέσουμε ότι ο Θεός αποδεχόταν τους πρωτόπλαστους με αυτή τους την επιλογή, τότε τι θα συνέβαινε; 

Από την άλλη, τι θα άλλαζε αν ο Αδάμ και η Εύα υπάκουαν στην αρχική εντολή του Θεού;

Παρενθετικά, θα ήθελα να σημειώσω ότι τη σημασία της λέξης αμαρτίας στην εκκλησιαστική γλώσσα μπορούμε να τη γνωρίσουμε μέσα από κάποιες προτάσεις του κειμένου του Νίκου Ματσούκα από το Φ.Μ..

3. Συνέπειες της αμαρτίας σε προσωπικό και κοινωνικό επίπεδο.

Η αυτονόμηση του ανθρώπου και η διακοπή της σχέσης του με τον Θεό είχε και έχει οπωσδήποτε πολλές συνέπειες. Ποιες μπορεί να είναι αυτές οι συνέπειες;

Διαβάζουμε το κείμενο της Γένεσης (κεφ. 3, 15-19· 4, 8-12). Έχουμε διαρκώς κατά νου, ότι στο απόσπασμα αυτό ο λόγος είναι συμβολικός.

Ποιες λέξεις θεωρείτε ότι αποδίδουν τις συνέπειες;

Πως κατανοείτε τη σημασία τους;

     Αναγνωρίζετε αυτές τις λέξεις (συνέπειες) σήμερα;

     Μπορείτε να εξηγήσετε από που προέρχονται; Με άλλα λόγια, ποια μπορεί να είναι οι σύγχρονες αμαρτίες;

  Επομένως, ποια είναι τα κοινά διαχρονικά στοιχεία της αμαστίας ως αστοχία ή αποτυχία;

Πως μπορεί κάποιος/κάποια να διορθώσει την αποτυχία του; Αν πραγματικά γίνεται, ποιος/ποιοι είναι ο τρόπος/οι τρόποι; 

4. Η μετάνοια ως αντίδοτο της αμαρτίας στον Χριστιανισμό.

Το προπατορικό αλλά και κάθε μεταποτορικό αμάρτημα έχει ως συνέπειες τη διάσπαση των σχέσεων του ανθρώπου με τον Θεό αλλά και το συνάνθρωπό του και το φυσικό περιβάλλον. Ωστόσο, ο δρόμος της αποτυχίας δεν είναι μόνιμος. Ο άνθρωπος έχει τον τρόπο και τη δυνατότητα να τον αλλάξει και να ακολουθήσει μια καινούρια πορεία;

Πώς όμως;

Ας διαβάσουμε, την παραβολή του Σπλαχνικού Πατέρα (γνωστή και Ασώτου Υιού), που διηγήθηκε ο Ιησούς Χριστός.

Στη συνέχεια, συμπληρώνουμε στο Φ.Ε..
Σύμφωνα με το κείμενο ποια είναι η στάση του πατέρα, του υιού, αλλά και του μεγάλου γιού.
Τελικά τι είναι αμαρτία;
Τι είναι μετάνοια; 

5. Η αμαρτία σε σχέση με την ανθρώπινη ελευθερία.

Η αμαρτία είναι αρρώστια και αστοχία, ωστόσο πάντα υπάρχει ο δρόμος της ριζικής αλλαγής του νου ή αλλιώς μετάνοια.

Ύστερα από όσα είπαμε, θα ήθελα να αναστοχαστούμε την αφήγηση της Γενέσεως για την πτώση. Γιατί ο Θεός επέτρεψε στον άνθρωπο να αμαρτήσει; Γιατί δεν έβαλε φύλακα άγγελο στο δέντρο του καλού και του κακού, όπως έκανε αργότερα στο δέντρο της ζωής; Γιατί αρκέστηκε σε μια απλή προειδοποίηση;

Επίλογος

Η αμαρτία είναι αστοχία, αρρώστια και αλλοτρίωση. Ωστόσο, δεν αποτελεί στατική κατάσταση, αλλά όπως κάθε αρρώστια έχει τη θεραπεία της. Απαιτούνται οι κατάλληλοι χειρισμοί, ώστε η νόσος να θεραπευτεί και ο άνθρωπος να αλλάξει τρόπο. Να μετανοήσει, όχι ως πειθαρχική υπακοή αλλά ως πορεία υπαρξιακής κατανόησης με στόχο την ελευθερία και την αγάπη προς τον Θεό, τον εαυτό του, τον συνάνθρωπο και το φυσικό περιβάλλον.

Πόσες φορές μπορεί να συμβεί κάτι τέτοιο; 
Όταν ο Απόστολος Πέτρος ρώτησε τον Ιησού πόσες φορές να συγχωρούμε τους ανρώπους. Ο Κύριος του απάντησε, όχι μόνο επτά (σύμφωνα με τις ιουδαϊκές θρησκευτικές διατάξεις, αλλά "ως εβδομήντα φορές εφτά" (Μτθ. 18, 22)! Με άλλα λόγια, άπειρες φορές!!!

Πάντως όλοι και όλες μας αποτυχαίνουμε! Αρκεί να έχουμε το νου να διορθώνουμε τα λάθη μας και να προχωράμε μπροστά.

Η ζωή είναι ένας διαρκής αγώνας ενάντια στο κακό, με αποτυχίες, πτώσεις και αναστατώσεις.

Όμως, όσες φορές κι αν πέσουμε, κι αν πονέσουμε, και στεναχωρηθούμε, και πάλι θα σηκωθούμε.

Τι γίνεται όμως το θάνατο, που είναι το πιο μεγάλο κακό;

Αυτό το θέμα θα μας απασχολήσει σε μια επόμενη ανάρτησή μας!

Προς το παρόν ας ακούσουμε το παρακάτω τραγούδι από το Νίκο Πορτοκάλογλου και ας στοχαστούμε, όσα έχουμε συζητήσει.