Η τέχνη του θεολογείν

ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΑΥΤΟΚΕΦΑΛΟΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΑΛΒΑΝΙΑΣ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ 2015 Δοκιμασίες καί παρουσία τοῦ Θεοῦ     Πρός τόν εὐλαβῆ κλῆρο καί λαό,     Τέκνα ἐν Κυρίω προσφιλέστατα, «Πιστεύω... εἰς ἕνα Κύριον Ἰησοῦν Χριστόν, τόν Υἱόν τοῦ Θεοῦ τόν μονογενῆ,... σαρκωθέντα... καί ἐνανθρωπήσαντα».     1.  Ανησυχία, πόνος και φόβος απλώνονται αυτό τον καιρό στη ζωή μας. Πολύμορφη ανέχεια, ξενιτεμοί, δυσβάστακτες στερήσεις ˙ τρομοκρατικά ξεσπάσματα επιθετικότητας και μίσους. Και μέσα στη θολή αναταραχή, η εορτή των Χριστουγέννων έρχεται σαν ολοφώτεινη δέσμη παρηγοριάς, ειρήνης και ελπίδας.     Τα γεγονότα σχετικά με τη Γέννηση του Χριστού, όπως τα περιγράφουν οι ευαγγελιστές Ματθαίος και Λουκάς, τονίζουν ότι ο Ιησούς Χριστός από βρέφος ακόμη αντιμετωπίζει σειρά δυσκολιών. Γεννιέται ύστερα από ένα μακρύ ταξίδι της Παναγίας μητέρας Του, σε χώρο φτωχικό της Βηθλεέμ, οι κάτοικοι της οποίας μένουν ψυχροί και αδιάφοροι. Ακολουθεί το μ...

Τα Χριστούγεννα των αγιορειτών ασκητών και των πατέρων των 20 μονών. Ένα σύντομο και μεστό αφιέρωμα για τον βίο των μοναχών και ειδικά των αγιορειτών (το video αυτό προβλήθηκε στην εκπομπή "Κοινωνία ώρα Mega" στο ιδιωτικό κανάλι Mega). Στη συνέχεια ακολουθούν οι Καταβασίες α΄και γ΄ωδών του Κανόνα των Γενεθλίων του Χριστού από τους πατέρες της Ιεράς Μονής Γρηγορίου Αγίου Όρους.

Ένα κείμενο με διαχρονικές ανθρωπολογικές και οικολογικές προτάσεις. Η δημιουργία του ανθρώπου απαντά σε δύο συνεχόμενες διηγήσεις στο βιβλίο της Γενέσεως(1, 26-30 και 2, 4-25). Στόχος αυτών των διηγήσεων είναι να απαντηθεί θεολογικά "ποιος" είναι ο άνθρωπος. Ποιος είναι ο σκοπός της δημιουργίας του; Ποια είναι η σχέση του με το φυσικό περιβάλλον; Ποια είναι η σχέση του με το άλλο φύλο; Στο βιβλίο της Γενέρσεως φανερώνεται ότι ο άνθρωπος είναι συνεργός του Θεού. Έχει λάβει τη λογική και την ελευθερία (κατ' εικόνα), με σκοπό να οδηγήσει όλη την κτίση στη σωτηρία από τη φθορά και το θάνατο (καθ' ομοίωσιν). Επομένως, ο άνθρωπος είναι συνδημιουργός του Θεού. Οι διηγήσεις αυτές χρησιμοποιούν μια συμβολική γλώσσα, που ήταν ιδιαίτερα αγαπητή στους σημίτικους λαούς. Με αυτόν τον τρόπο, απέδιδαν με απλότητα σε όλους τους αποδέκτες υψηλά και βαθειά νοήματα. Έτσι και στην Παλαιά Διαθήκη η γυναίκα δημιουργείται από την πλευρά του Αδάμ (=χωμάτινος), δηλωτικό τη...

Δύο ύμνοι στη δημοτική γλώσσα και ο βίος του Οι δύο ύμνοι που ακολουθούν αναφέρονται στον βίο του Αγίου Πορφυρίου του Καυσοκαλυβίτου. Με μεστό τρόπο μεταφέρουν κεντρικά επεισόδια από τη ζωή του, διδάσκουν τους χριστιανούς και τους προτρέπουν σε μίμηση.  Οι συγκεκριμένοι, όμως, ύμνοι διαφέρουν αρκετά από τους υπόλοιπους εκκλησιαστικούς ύμνους. Η διαφορά τους έγγειται στη γλώσσα των στίχων. Πιο συγκεκριμένα, οι στίχοι αυτοί είναι γραμμένοι στη δημοτική γλώσσα, την απλή γλώσσα που καταλαβαίνει ο λαός, και ψάλλονται κατά το εκκλησιαστικό μέλος.  Μήπως είναι καιρός στην Ορθόδοξη Χριστιανική Εκκλησία οι ύμνοι που συγγράφονται για τους νέους άγιους να χρησιμοποιούν τη δημοτική ελληνική γλώσσα, ώστε το μήνυμά τους να μεταδοθεί και να προσληφθεί με αμεσότητα από όλους; Στίχοι: π. Ανδρέα Κονάνου Ψάλλει ο κος Βασίλης Χατζηνικολάου. Βίος Αγίου Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου Πρόκειται για ένα φωτεινό αστέρι, για θεοφόρο πατέρα, για αληθι­νό άνθρωπο, για σύγχρο...

Τι μπορεί να μάθει ο άνθρωπος για τον Θεό; Ο Χριστός φανέρωσε με τη Μεταμόρφωσή του στο όρος Θαβώρ τον προορισμό του ανθρώπου: Κάθε άνθρωπος μέσα από την άσκηση (π.χ. νηστεία, αγρυπνία), την προσευχή και τα Μυστήρια καλείται να αγιάσει. Κάθε άνθρωπος εμπνέεται να φθάσει στον φωτισμό του Αγίου Πνεύματος. Κάθε άνθρωπος καλείται να αγωνισθεί για την εξάλειψη του κακού και κάθε νοσηρής παραμόρφωσης της σύγχρονης εποχής. Κάθε άνθρωπος εμπνέεται για να μεταμορφώσει την ασκήμια αυτού του κόσμου, ακολουθώντας το παράδειγμα της  αυτοθυσιαστικής αγάπης του Χριστού. Απολυτίκιο της εορτής της Μεταμόρφωσης Για το σχεδιάγραμμα της δ.ε. 13 του Μαθήματος των Θρησκευτικών της Α΄ Λυκείου βλ.   ΕΔΩ

Με αφορμή την επέτειο του Πολυτεχνείου, μια σχολική γιορτή που πραγματοποιήθηκε το 2010 στο Γυμνάσιο Λ/Τ Έμπωνα Ρόδου.

             Αναστασίας Ζέππου, θεολόγου        Κάθε χρόνο στις 14 Νοεμβρίου γιορτάζουμε τον Νεομάρτυρα Άγιο Κωνσταντίνο . Ο Κωνσταντίνος γεννήθηκε περίπου κατά τη δεκαετία 1770 με 1780 στη συνοικία Κιάφα της Ύδρας από ευσεβείς γονείς τον Μιχαλάκη και τη Μαρίνα. Μεγάλωσε και ανατράφηκε στα άγονα και κακοτράχαλα βράχια του νησιού του την Ύδρα δηλαδή. Φτωχά τα μέρη τους.             Αποχαιρετά, λοιπόν, την Ύδρα του, τη μάνα του η οποία του φοράει για φυλαχτό στο στήθος του έναν σταυρό και φεύγει ο Κωνσταντίνος για τη Ρόδο να πιάσει δουλειά. Είναι τα ξαδέλφια του εκεί που θα τον βοηθήσουν να βρει εργασία.             Νέος, καλωσυνάτος και συμπαθέστατος ο Κωνσταντίνος εντυπωσιάζεται από τη Ρὀδο. Εδώ ο τόπος είναι εύφορος και πλούσιος με μεγάλα δάση και ψηλά κάστρα, με εκκλησίες, τζαμιά και συναγωγές. Έχει χριστιανο...

 Τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος       " Έρχομαι τώρα στα χαρίσματα που χορηγεί το Άγιο Πνεύμα. Δε θέλω, αδερφοί μου, να έχετε άγνοια σε τέτοια θέματα. Ξέρετε πως, όταν ακόμη ήσασταν ειδωλολάτρες, τα άφωνα είδωλα σας τραβούσαν σαν να σας έσπρωχνε σ’ αυτά μια μυστηριώδης δύναμη. Γι’ αυτό θέλω να καταλάβετε πως όποιος μιλάει φωτισμένος από το Πνεύμα του Θεού ποτέ δε λέει: «καταραμένος να είναι ο Ιησούς»· και κανείς εξάλλου δεν μπορεί να πει: «ο Ιησούς είναι ο Κύριος», παρά μόνο με τη φώτιση του Αγίου Πνεύματος. Υπάρχουν διάφορα είδη χαρισμάτων, αλλά είναι ένα και το ίδιο Πνεύμα που τα χορηγεί· υπάρχουν διάφορα είδη διακονιών, αλλά η ανάθεσή τους προέρχεται από ένα και τον ίδιο Κύριο· και υπάρχουν διάφορα είδη δραστηριοτήτων, αλλά είναι ο ίδιος Θεός που τις θέτει σε ενέργεια όλες σε όλους. Στον καθένα δωρίζεται η φανέρωση του Αγίου Πνεύματος για το συμφέρον όλων. Στον ένα το Πνεύμα δίνει το χάρισμα να μιλάει με θεία *σοφία, σ’ έναν άλλο το ί...

Τα σπουδαιότερα γεγονότα της ζωής του Χριστού είναι αποτυπωμένα στις ακίνητες και τις κινητές δεσποτικές εορτές. Σε αυτές τις εορτές οι χριστιανοί αναβιώνουν τα γεγονότα από τη ζωή του Χριστού που αναφέρονται στην ανθρώπινη σωτηρία. Εξάλλου, σε κάθε ευχαριστιακή σύναξη (θεία Λειτουργία) το ευαγγελικό απόσπασμα που ακούγεται, αναφέρεται στη ζωή, τη διδαχή και τα σημεία (θαύματα) του Κυρίου. Τα βασικά σημεία του κηρύγματος του Χριστού περιγράφουν και προβάλλουν την επανασύνδεση του ανθρώπου με τον Θεό, τον συνάνθρωπο και το φυσικό του περιβάλλον. Ταυτόχρονα, λειτουργούν ως οδηγίες για τη σωτηρία του ανθρώπου από κάθε μορφής κακό. Η διδασκαλία του Κυρίου απαντά την εφαρμογή της στη ζωή Του. Ο Κύριος φανέρωσε την αυτοθυσιαστική αγάπη Του πολύπλευρα, όπως με τη Σταύρωση και την Ανάστασή Του!  Επιπροσθέτως, αποκάλυψε αυτή την αγάπη με την ποικίλη συμπαράστασή Του απέναντι στον ανθρώπινο πόνο. Ο Χριστός  έδωσε τη ψυχοσωματική υγεία σε πολλούς ανθρώπους. Στα Ευαγγέλια ...

Το πρόσωπο του Χριστού στη χριστιανική θεολογική παράδοση Ιερά Μονή Οσίου Δαβίδ (Μονή Λατόμου) Θεσσαλονίκης Ο Ιησούς ρωτά τους μαθητές Του, τι πιστέυουν οι άνθρωποι για εκείνον. Εκείνοι του απαντάνε: "Άλλοι λένε πως είσαι ο Ιωάννης ο Βαπτιστής, άλλοι ότι είσαι ο Ηλίας και άλλοι ότι είσαι ένας προφήτης" (Μρ. 8, 27-28). Από τότε μέχρι τις ημέρες μας, έχουν διατυπωθεί ποικίλες απαντήσεις σε αυτό το ερώτημα του Ιησού. Παλαιότερα η ιστορική Του ύπαρξη αμφισβητούνταν, γεγονός που πλέον έχει ξεπεραστεί από τη σύγχρονη ιστορική κριτική έρευνα. Ωστόσο, το ερώτημα παραμένει: Ποιός πιστεύουν οι άνθρωποι ότι είναι ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ; Ποιά απάντηση δίνει η Εκκλησία για το πρόσωπο του Χριστού; Η απάντηση αυτή έχει κάποια σημασία για τον σύγχρονο άνθρωπο ή μήπως εκφράζει παρωχημένες ιδέες; Αν η απάντηση της Εκκλησίας έχει κάτι να πει στον σύγχρονο άνθρωπο, τότε τι είναι αυτό και πως νοηματοδοτεί την ανθρώπινη ύπαρξη και τον καθημερινό βίο; Μια προσπάθεια για να απ...

Ένα εύστοχο τραγούδι από την Ανδιάνα Μπάμπαλη και τον Στάμο Σέμση κι ένα εξίσου εύστοχο video από την Α' Λυκείου του Καλλιτεχνικού Σχολείου Ηρακλείου (2013) με τίτλο "Υπάρχουμε! Συνυπάρχουμε; Το εγώ, το εσύ και το εμείς στη σκηνή του κόσμου".  Τραγούδι: "Περιπλανώμενο" Μουσική : Στάμος Σέμσης - Στίχοι : Νίκος Μωραΐτης

" Απρόσμενοι οι τρόποι με τους οποίους ενεργεί ο Θεός. Ασύλληπτοι στην ανθρώπινη λογική. Τα γεγονότα των Χριστουγέννων επιβεβαιώνουν αυτή την αλήθεια. Ο Ιησούς Χριστός, ο Λυτρωτής του κόσμου, δεν εισέρχεται στην ιστορία της ανθρωπότητος ως στρατηλάτης ή πανίσχυρος κυβερνήτης. Δεν επιβάλλεται με εξωτερική ισχύ, πλούτο, σοφία. Γεννιέται σε τόπο φτωχικό, στη φάτνη ενός στάβλου, σε περιβάλλον αφιλόξενο, αδιάφορο έως εχθρικό. Η στοργική μητέρα Του «ἐσπαργάνωσεν αὐτόν, καὶ ἀνέκλινεν αὐτὸν ἐν τῇ φάτνῃ, διότι οὐκ ἦν αὐτοῖς τόπος ἐν τῷ καταλύματι»(Λουκ.2:7).   [...]   Η εορτή των Χριστουγέννων, αδελφοί μου, μας θυμίζει τις ιδιαίτερες συνθήκες και δυσκολίες μέσα στις οποίες βάδισε από βρέφος ο Ιησούς Χριστός. Αλλά, κυρίως, ότι Αυτός είναι ο Λόγος ο Οποίος «ἐσαρκώθη… καί ἐσκήνωσεν ἐν ἡμῖν» . Κι εμείς συχνά αντιμετωπίζουμε ανυπέρβλητες αντιξοότητες.  Ας μην τα χάνουμε.  Η πίστη στον Χριστό χαρίζει την πεποίθηση ότι δεν είμαστε μόνοι σε ένα έναν κόσμο σκληρό...

Όραμα αλλιώτικης ζωής ή ουτοπία; Πίνακας: Γιάννη Μητράκα, "Spring" Τι είναι η Βασιλεία του Θεού ή αλλιώς ο Καινούριος Κόσμος που εγκαινίασε ο Ιησούς Χριστός; Ένα όραμα για να αγωνισθεί κανείς και να αλλάξει το εκάστοτε παρόν ή αποτελεί μια ψευδαίσθηση; Ο Κύριος μας βεβαιώνει ότι η Βασιλεία των Ουρανών έχει έρθει (Μτθ. 4,17) και σε καμία περίπτωση δεν έχει σχέση με αυτόν τον κόσμο (Ιω. 18,36). Με τις παραβολές Του και τα σημεία (θαύματά) Του φανέρωσε αυτόν τον ΚαινούριοΚόσμο του Θεού. Στην "Επί του Όρους Ομιλία" έδωσε διαχρονικά τα χαρακτηριστικά των ανθρώπων που μας προάγουν στον Καινούριο Κόσμο του Θεού. Οι ανά τους αιώνες μαθητές του Κυρίου βιώνουν αυτή τη νέα πραγματικότητα μέσα από τα Μυστήρια της Εκκλησίας, τα οποία είναι παράθυρα με τα οποία κοινωνεί ο Θεός με τον κόσμο (αγ. Νικόλαος Καβάσιλας). Ωστόσο, αυτός ο Νέος Κόσμος, η Βασιλεία του Θεού, δεν έρχεται αυτόματα, δεν εγκαθιδρύεται  σε λίγα λεπτά, ούτε έχει έναν μαγικό χαρακτήρα. Όπως ...

Σύμφωνα με τη χριστιανική διδασκαλία, ο Θεός αδιαφόρησε για τους ανθρώπους μετά το προπατορικό αμάρτημα; Τι έπραξε ο Θεός για να συναντήσει τον άνθρωπο και πως σχεδίασε την ανθρώπινη σωτηρία δίχως να παραβιάσει την ελευθερία του; Οι ενέργειες του Θεού και των φίλων Του είναι γνωστές στη Χριστιανική Εκκλησία; Αν ναι, με ποιούς τρόπους τις θυμούνται οι χριστιανοί; Αυτά κι άλλα πολλά στο Σχεδιάγραμμα του μαθήματος 7 της Α΄ Λυκείου

ΔΙΕΘΝΗΣ ΔΑΣΚΕΨΗ ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ “Θρησκευτικός και πολιτιστικός πλουραλισμός και ειρηνική συνύπαρξη στη Μέση Ανατολή” 18-20 Οκτωβρίου 2015 ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ – ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ Υπό του Αρχιεπισκόπου Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ {Προσφωνήσεις}     Η ενσυνείδητη αποδοχή του θρησκευτικού και πολιτιστικού πλουραλισμού και η ειρηνική συνύπαρξη των διαφόρων κοινοτήτων μπορούν να προέλθουν από δυο αντίθετες αφετηρίες. Είτε από την αδιαφορία για τη θρησκευτική πίστη είτε από τη συνειδητή βίωση της ουσίας της θρησκείας. Αντιστρόφως, η θρησκευτική μισαλλοδοξία ανάμεσα σε συνυπάρχουσες θρησκευτικές κοινότητες και πολιτιστικές παραδόσεις είναι δυνατόν να αναπτυχθεί α) από σπέρματα θρησκευτικού τύπου, π.χ. από έναν ακραίο φανατισμό β) από μη θρησκευτικές ρίζες π.χ. παράγοντες πολιτικούς, εθνικιστικούς, που χρησιμοποιούν τη θρησκεία για άλλες επιδιώξεις. Όλες αυτές οι ρίζες εξακολουθούν να είναι ισχυρές στη...

Μία σύντομη εισαγωγή στις απαρχές του θρησκευτικού φαινομένου και στις κυριότερες θρησκείες της σύγχρονης εποχής. Η πίστη στο Θεό - ως σχέση εμπιστοσύνης - αποτελεί προσωπικό βίωμα κι οπωσδήποτε προκύπτει μέσα από την προσωπική αναζήτηση. Η αναζήτηση αυτή δεν αποτελεί μια στατική ή άπαξ γενόμενη κατάσταση. Συνήθως, επαναλαμβάνεται και διαρκεί όσο η ανθρώπινη ζωή! Σύμφωνα με τον άγιο Γρηγόριο Νύσσης, η εύρεση του Θεού δεν είναι τίποτα άλλο πέρα από τη διαρκή αναζήτησή Του, η οποία είναι ατελεύτητη: " Η εύρεσις (του Θεού) εστίν αυτό το αεί ζητείν, ου γάρ άλλο εστί το ζητείν και άλλο το ευρίσκειν [...] Και τούτο εστίν όντως ιδείν τον Θεόν, το μηδέποτε της επιθυμίας κόρον ευρείν, αλλά χρή πάντοτε βλέποντα, δι’ ών εστί δυνατόν οράν, προς την του πλέον ιδείν επιθυμίαν εκκαίεσθα ι" ( Περί του βίου Μωϋσέως , Jaeger, Gregorii Nysseni Opera , τ. VII, Ι, Leiden, σελ. 116)! Στα πλαίσια των εισαγωγικών μαθημάτων της Β΄ Λυκείου, οι στίχοι του τραγουδιού ...

Δ.Ε. 4, Α΄ Γυμνασίου Για να δείτε το σχεδιάγραμμα με τα κύρια σημεία του μαθήματος   ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ

Δ.Ε. 3, Α΄ Γυμνασίου Για να δείτε το σχεδιάγραμμα με τα κύρια σημεία του μαθήματος   ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ

Β΄ Γυμνασίου, Δ.Ε. 2. Για να δείτε το σχεδιάγραμμα πατήστε  ΕΔΩ

Γ΄ Γυμνασίου, Δ.Ε. 8. Για να δείτε την παρουσίαση της β΄ περιοδείας του Αποστόλου Παύλου σε περιβάλλον προγραμματισμού Scratch πατήστε ΕΔΩ

Για τους μικρούς φιλόσοφους της Β΄ Λυκείου και το μάθημα "Αρχές Φιλοσοφίας"... Το video αυτό είναι το 11ο επεισόδιο της εκπομπής "Animated ... Φιλόσοφοι" που προβάλλεται από την ΕΡΤ3.

Γ΄ Γυμνασίου - Δ.Ε. 4

Μια φιλοσοφημένη περιγραφή του τρόπου στοχασμού των μεγάλων φιλοσόφων από τους Monty Pythons... Αρχές Φιλοσοφίας Β΄ Λυκείου - Δ.Ε. 1.4

Γ΄ Γυμνασίου - Δ.Ε. 3

Γ΄ Γυμνασίου - Δ.Ε. 2

Η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία τα χρόνια του Χριστού - Δ.Ε. 1 - Β΄ Γυμνασίου  

Εισαγωγή στην Αγία Γραφή - Α΄ Γυμνασίου (Δ.Ε. 1-2)

                                                Νικολάου Γ. Τσιρέβελου, Δρ. Θεολογίας ΑΠΘ                                                                                                                               Καθημερινά πληροφορούμαστε από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης την οικολογική καταστροφή που συντελείται στο φυσικό περιβάλλον σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης. Τον φυσικό όλεθρο δημιουργούν η τρύπα ...